












راز بقا: در دنیای عجیب و جالب حیوانات، رقابتهای نمایش پنجه در خرچنگهای فیدلر (Fiddler Crab) نقش بسیار مهمی در جذب جفت ایفا میکند. اما اینبار پژوهشگران با ساخت یک ربات خرچنگی به نام «ویوی دیو» (Wavy Dave)، پا را فراتر گذاشته و این رقابت طبیعی را وارد دنیای رباتیک کردهاند. نتیجه؟ نبردهای هیجانانگیز و گاهی خندهدار بین یک ربات و خرچنگهای واقعی!
به گزارش راز بقا، خرچنگهای نر فیدلر، که در گِلزارهای ساحلی زندگی میکنند، برای جذب مادهها دست به نمایشهای ویژهای میزنند؛ آنها پنجه بزرگتر خود را به صورت ریتمیک و نمایشی تکان میدهند تا توجه مادهها را جلب کنند. این نمایشها در واقع بخشی از روند تولیدمثل آنهاست و موفقیت در این رقابت یعنی اجازه ورود ماده به لانه و بارور کردن تخمهایش.
محققان در اسکاتلند با کمک چاپگر سهبعدی یک ربات خرچنگی ساختند که میتواند مانند خرچنگهای واقعی پنجهاش را تکان دهد. این ربات دو پنجه قابل تعویض داشت؛ یکی پنجهای معمولی و دیگری بزرگتر، که از طریق اپلیکیشن موبایل و بلوتوث کنترل میشد. «ویوی دیو» به گِلزارهای جنوب پرتغال فرستاده شد تا در جمع خرچنگهای فیدلر با آنها رقابت کند.
اما این ماموریت ساده نبود. در اولین برخوردها، خرچنگهای واقعی متوجه شدند که این ربات کمی متفاوت است. برخی از نرها به ربات حمله کردند و حتی یکی توانست پنجه «ویوی دیو» را از جا بکشد و او را مجبور به توقف و راهاندازی مجدد کند!
مطالعهای که نتایج آن در نشریه «Proceedings of the Royal Society B» منتشر شد، نشان داد که حضور «ویوی دیو» باعث شد نرهای واقعی بیشتر پنجه تکان دهند، اما سرعت تکان دادنشان تغییر نکرد. محققان معتقدند این رفتار ناشی از این بود که نرها فکر میکردند مادهای حضور دارد، اما برای شروع نمایش جدیتر، منتظر دیدن واقعی ماده میماندند.
علاوه بر این، نرها کمتر به لانههایشان عقبنشینی کردند وقتی ربات پنجه کوچکتری نسبت به خودشان داشت و همچنین کمتر با رباتهایی که پنجه بزرگتری داشتند وارد رقابت میشدند. این رفتار احتمالاً به خاطر درک خطر یا ارزیابی شانس برنده شدن بود.
به گزارش راز بقا این مطالعه نشان داد که نرهای خرچنگ چگونه به رفتار رقیبشان واکنش نشان میدهند و میزان انرژیشان را بر اساس شانس موفقیت تنظیم میکنند. همانطور که جو وایلد، نویسنده مطالعه گفته است: «اگر صاحب فروشگاهی باشید و رقیبها قیمتهایشان را پایین بیاورند، ممکن است مجبور شوید استراتژیتان را تغییر دهید. همین موضوع در دنیای خرچنگها هم صدق میکند. آنها رفتارشان را به گونهای تنظیم میکنند که بیشترین سود را در رقابت ببرند.»
ساخت ربات «ویوی دیو» نه تنها دیدی جدید نسبت به رفتارهای نمایشی خرچنگها به ما داد، بلکه نشان داد حیوانات چگونه به رقبای خود واکنش نشان میدهند و رفتارهایشان را با دقت بالایی تنظیم میکنند. این ترکیب بیولوژی و فناوری، دریچهای تازه به دنیای پیچیده رقابتهای حیوانات باز کرده است که میتواند درک ما را از تعاملات زیستی و رقابت در طبیعت عمیقتر کند.